เกร็ดความรู้เกี่ยวกับคลอรีนไดออกไซด์ (Chlorine Dioxide)
อัพเดทล่าสุด: 24 มี.ค. 2025
11 ผู้เข้าชม
Chlorine Dioxide คืออะไร?
Chlorine Dioxide (ClO2) เป็นที่รู้จักกันดีในฐานะก๊าชที่มีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อและได้รับการยอมรับจาก US EPA มีการนำไปใช้อย่างกว้างขวาง เช่นใช้ในการผลิตน้ำดื่ม ใช้ฆ่าเชื้อในผัก ผลไม้ ใช้ทำความสะอาดห้องหรืออุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิตอาหารและเครื่องดื่ม จากการศึกษาเบื้องต้นพบว่า ClO2 สามารถฆ่าเชื้อได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็น bacteria, yeasts, molds และ viruses โดยทำงานที่อุณหภูมิห้องและใช้ความเข้มข้นเพียง 1-30 mg/L
สมบัติทางเคมี
Chemical Formula: ClO2
Molecular Weight: 67.45 g/mole
Melting Point (°C): -59
Boiling Point (°C): +11
Density: 2.4 เท่าของอากาศ
Chlorine Dioxide ฆ่าเชื้อได้อย่างไร?
ด้วยคุณสมบัติที่เป็น Oxidizing agent จึงทำปฏิกิริยากับส่วนประกอบของเซลล์จุลินทรีย์โดยการดึง electron ออกมาทำให้เซลล์เมมเบรนขาดเสถียรภาพและทำให้เซลล์แตกในที่สุด ClO2 ยังสามารถทำปฏิกิริยากับโปรตีนของเซลล์ได้หลายชนิดทำให้ยากต่อการที่จุลินทรีย์จะเกิดการกลายพันธุ์แล้วอยู่ในรูปที่ต้านทานต่อ ClO2 นอกจากนี้ ClO2 ยังสามารถทำลาย bacteriaที่อยู่ในรูป endospore ที่ไม่สามารถทำลายได้ง่าย โดย ClO2สามารถซึมผ่านส่วนห่อหุ้มสปอร์เข้าไปทำลายส่วนประกอบภายในได้
Chlorine Dioxide เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
ClO2 ถึงแม้จะมี Cl เป็นส่วนประกอบ แต่คุณสมบัติกลับแตกต่างจาก Cl เนื่องจาก ClO2 ไม่ทำปฏิกิริยากับสารประกอบ เช่น Ammonia หรือ Organic Compound ทำให้ไม่ก่อสารประกอบอินทรีย์ข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ของ chlorine (chlorinated organic compounds) ซึ่งสารเหล่านี้มักเป็นสารก่อมะเร็งที่รุนแรงชนิดหนึ่ง และเนื่องจาก chlorine dioxide gas มีค่า Oxidation/Reduction Potential ต่ำกว่าสารฆ่าเชื้อชนิดอื่นๆ เช่น Ozone, Hydrogen Peroxide หรือ Sodium Hypochlorite จึงมีสมบัติกัดกร่อนวัสดุน้อยกว่า จึงปลอดภัยเมื่อใช้งานในห้องที่มีอุปกรณ์หรือเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์
Chlorine Dioxide (ClO2) เป็นที่รู้จักกันดีในฐานะก๊าชที่มีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อและได้รับการยอมรับจาก US EPA มีการนำไปใช้อย่างกว้างขวาง เช่นใช้ในการผลิตน้ำดื่ม ใช้ฆ่าเชื้อในผัก ผลไม้ ใช้ทำความสะอาดห้องหรืออุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิตอาหารและเครื่องดื่ม จากการศึกษาเบื้องต้นพบว่า ClO2 สามารถฆ่าเชื้อได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็น bacteria, yeasts, molds และ viruses โดยทำงานที่อุณหภูมิห้องและใช้ความเข้มข้นเพียง 1-30 mg/L
สมบัติทางเคมี
Chemical Formula: ClO2
Molecular Weight: 67.45 g/mole
Melting Point (°C): -59
Boiling Point (°C): +11
Density: 2.4 เท่าของอากาศ
Chlorine Dioxide ฆ่าเชื้อได้อย่างไร?
ด้วยคุณสมบัติที่เป็น Oxidizing agent จึงทำปฏิกิริยากับส่วนประกอบของเซลล์จุลินทรีย์โดยการดึง electron ออกมาทำให้เซลล์เมมเบรนขาดเสถียรภาพและทำให้เซลล์แตกในที่สุด ClO2 ยังสามารถทำปฏิกิริยากับโปรตีนของเซลล์ได้หลายชนิดทำให้ยากต่อการที่จุลินทรีย์จะเกิดการกลายพันธุ์แล้วอยู่ในรูปที่ต้านทานต่อ ClO2 นอกจากนี้ ClO2 ยังสามารถทำลาย bacteriaที่อยู่ในรูป endospore ที่ไม่สามารถทำลายได้ง่าย โดย ClO2สามารถซึมผ่านส่วนห่อหุ้มสปอร์เข้าไปทำลายส่วนประกอบภายในได้
Chlorine Dioxide เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
ClO2 ถึงแม้จะมี Cl เป็นส่วนประกอบ แต่คุณสมบัติกลับแตกต่างจาก Cl เนื่องจาก ClO2 ไม่ทำปฏิกิริยากับสารประกอบ เช่น Ammonia หรือ Organic Compound ทำให้ไม่ก่อสารประกอบอินทรีย์ข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ของ chlorine (chlorinated organic compounds) ซึ่งสารเหล่านี้มักเป็นสารก่อมะเร็งที่รุนแรงชนิดหนึ่ง และเนื่องจาก chlorine dioxide gas มีค่า Oxidation/Reduction Potential ต่ำกว่าสารฆ่าเชื้อชนิดอื่นๆ เช่น Ozone, Hydrogen Peroxide หรือ Sodium Hypochlorite จึงมีสมบัติกัดกร่อนวัสดุน้อยกว่า จึงปลอดภัยเมื่อใช้งานในห้องที่มีอุปกรณ์หรือเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์
ตัวอย่างการใช้งานของ Chlorine Dioxide กับเครื่องมือหรือห้องปฏิบัติการต่างๆ

ห้อง Clean Room

ห้องผ่าตัดในโรงพยาบาล

ห้องสัตว์ทดลอง Animal Holding Rooms

โรงงานอุตสาหกรรมในส่วนของ Processing Rooms and Filling Line
บทความที่เกี่ยวข้อง
ฝุ่นละออง หมายถึง อนุภาคของแข็งหรือหยดละอองของเหลวที่แขวนลอยในบรรยากาศ ซึ่งมีขนาดแตกต่างกันตั้งแต่ 100 ไมครอนลงมา เกิดขึ้นได้เองตามธรรมชาติ และเกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ บางชนิดมีขนาดใหญ่จนมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เช่น ฝุ่นจากโรงโม่หิน ฝุ่นจากโรงไม้ แต่บางชนิดมีขนาดเล็กมากจนมองไม่เห็น ซึ่งฝุ่นละอองขนาดเล็กมีผลกระทบอย่างมากต่อสุขภาพของประชาชน
26 มี.ค. 2025
การบำบัดน้ำเสียนั้นมีความสำคัญต่อชุมชนและระบบนิเวศน์ โดยการเปลี่ยนน้ำเสียให้กลายเป็นน้ำที่มีความสกปรกลดลงผ่านค่ามาตรฐานที่หน่วยงานราชการกำหนดไว้ อาจปล่อยออกสู่สิ่งแวดล้อมภายนอก หรือนำกลับมาใช้ใหม่ในบางกระบวนการของโรงงานอุตสาหกรรม และชุมชนได้ นอกจากนี้ยังช่วยลดการแพร่กระจายของเชื้อโรค และช่วยรักษาสภาพแวดล้อมให้ส่งต่อไปยังคนรุ่นต่อๆ ไปได้อีกด้วย
26 มี.ค. 2025
การบำบัดน้ำเสียนั้นมีความสำคัญต่อชุมชนและระบบนิเวศน์ โดยการเปลี่ยนน้ำเสียให้กลายเป็นน้ำที่มีความสกปรกลดลงผ่านค่ามาตรฐานที่หน่วยงานราชการกำหนดไว้ อาจปล่อยออกสู่สิ่งแวดล้อมภายนอก หรือนำกลับมาใช้ใหม่ในบางกระบวนการของโรงงานอุตสาหกรรม และชุมชนได้ นอกจากนี้ยังช่วยลดการแพร่กระจายของเชื้อโรค และช่วยรักษาสภาพแวดล้อมให้ส่งต่อไปยังคนรุ่นต่อๆ ไปได้อีกด้วย
26 มี.ค. 2025